Járen geleden sprak ik een kinderarts, die me vertelde dat ze haar haar cliënten adviseerde om hun kinderen wit- in plaats van bruinbrood te geven. En dat ze daar vaak heel verrast op reageerden. Nou bakten we in die tijd ook al ons eigen brood, dus veel ervaring met supermarkt- en warmebakkerbrood had ik niet meer. Wel wist ik dat het me nauwelijks voedde. Als ik eens ergens een boterham mee at, stopte ik uit beleefdheid na een snee of vier, maar voldaan was ik dan niet. De rede waarom deze arts witbrood adviseerde, zo vertelde ze, was omdat daar minder paraffine in gaat dan in bruinbrood. Bruinbrood lijkt, omdat het meer vezels bevat, eerder ‘oudbakken’ dan wit. En omdat de meeste mensen het liefst ‘vers’ brood eten, gaat er dus kaarsvet in, want dat is wat paraffine is.
Ik moest vanmiddag weer eens aan dit voorval denken, terwijl ik op de keukentafel in een oud babybadje deeg aan het kneden was. Onze broodvoorraad in de vriezer was nagenoeg op, dus werd het tijd voor zes nieuwe broden. Het recept kreeg ik ooit van de bevriende Noorse bio-boerin Helen Eig uit Våler. Het is een kan-niet-mislukken recept, uiteraard zonder enig ‘verbetermiddel’ en ik eet het inmiddels al meer dan twintig jaar. Hieronder het recept, overnemen mag – leuk zelfs! – maar noem het brood dan wel ‘Helen’s bread’. Ere wie ere toekomt!
Ingrediënten voor zes broden (= twee bakplaten):
– 3 liter verse volle melk (liefst zo van de koe!)
– 100 gram verse gist (van de warme bakker)
– 6 theelepels zout
– 2 kilo meel (bruin)
– 2 tot 3 kilo bloem (wit)
– zaden & pitten naar smaak (b.v. pompoenzaad, zonnebloempitten, lijnzaad, havervlokken of gerstevlokken)
Bereiding:
Verwarm de melk tot 30 graden. Doe deze vervolgens in een plastic teiltje, voeg toe de gist, het zout, de zaden, al het meel en ongeveer 2,5 kilo bloem. Roer en kneed het deeg en voeg indien nodig nog zoveel bloem toe tot het deeg niet plakkerig meer is. Laat het afgedekt 2 tot 3 uur rijzen op een warme plaats (huiskamer temperatuur). Neem de helft van het deeg en verdeel dat in drie gelijke ‘hompen’. Vorm van iedere homp op een met bloem bestoven werkblad een min of meer vierkante ‘lap’ en rol deze op tot een soort ‘worst’. Plaats de drie ‘worsten’ naast elkaar op een ingevette bakplaat (met opstaand randje) en laat ze nog een kwartiertje na rijzen. Gebakken wordt op 225 graden, ca. 45 minuten. Snij na het bakken de broden los van elkaar en leg ze afgedekt met een theedoek op een rooster uit de dampen en af te koelen. Bak nu op dezelfde wijze de volgende drie broden.
Doordat er geen enkel ‘verbetermiddel’ aan dit brood wordt toegevoegd, proeft het relatief snel ‘oud’. Door het kort voor het eten even te roosteren, wordt het brood weer attractief.
Serveertip: nog warm uit de rooster, met roomboter en oude kaas…
