Het zal zo rond mijn 28ste verjaardag geweest zijn, op een van mijn werkdagen als radiologisch laborante in een ziekenhuis in de buurt van Leiden. Een dag als alle andere, leuke werkplek, gezellige collega’s en met een ervan raak ik in de koffiepauze aan de praat. “Je lijkt echt heel erg op mijn vriendin, best wel raar.” Geïnteresseerd kijkt hij me aan. “Oh ja,” zeg ik verbaasd, “hoe bedoel je dat precies?” Hij begint wat kenmerken op te noemen waar ik me inderdaad wel in herken. “Maar,” zegt hij “het is ook iets ánders dat jullie gemeen hebben, iets dat ik niet goed kan omschrijven.” Ik neem het als een gegeven aan en het gesprek gaat verder. “Wat is je geboortedag?” vraagt hij me op een gegeven moment. Ik vertel hem op welke dag ik door mijn moeder op de wereld ben gezet en ook in welk jaar. Zijn mond valt open. “Dan ben je op exact dezelfde dag geboren als mijn vriendin!” Jeetje, dat is wel erg toevallig zeg. Nu begrijpen we opeens waarom ik zo op haar lijk.
“Heb jij dan misschien ook iets met naaktfotografie?” flapt hij er plotseling uit. “Naaktfotografie? Nee, daar heb ik helemaal niks mee!” reageer ik oprecht. Vervolgens vertelt hij een tikkeltje beschaamd, maar ook met iets van trots in zijn stem, dat zijn vriendin fotomodel is voor de ‘Playboy’. “Nou,” zeg ik lachend, “wat dat aangaat lijken we dan in ieder geval niet op elkaar!” Het was een carrièrerichting die inderdaad nog nooit bij me was opgekomen. Ik had een behoorlijk preutse opvoeding ‘genoten’, waar vooral mijn vader een grote rol in had gespeeld. De ‘Playboy’ lag bij ons thuis niet op de keukentafel, zal ik maar zeggen. Maar de vraag van die collega deed wel iets met me. Het gaf een vaag aangenaam gevoel, dat van diep van binnen kwam. Was er ‘iets’ in me aangeraakt? In ieder geval iets dat maakte dat dit ogenschijnlijk alledaagse gesprekje me altijd is bijgebleven.
Dertig jaar later ontmoet ik Arjan, boer én… fotograaf. Op een goeie dag, we kennen elkaar goed en wel een jaar, liggen we samen geheel naakt in bed, liefdevol verstrengeld in elkaar. Plotseling hoor ik mezelf zeggen: “Dit zou een mooie foto zijn.” Arjan kijkt me verrast aan en vraagt: “Zoals we hier nu liggen… meen je dat…nu?” Nadat ik bevestigend geantwoord heb, stapt hij uit bed om zijn camera te halen. “Alleen voor onszelf hoor!” roep ik hem na en denk: “wat heb ik nu weer gezegd…”. Maar de eerste blote foto’s worden die dag geboren en vormen het begin van een spannende ontdekkingsreis.
Want van het één kwam het ander en onze grenzen zijn steeds opnieuw verkend, uitgedaagd, verlegd. Het heeft me verrast hoeveel schaamte er opgeroepen kan worden bij het fotograferen van iets dat eigenlijk zó alledaags en normaal is: naaktheid, intimiteit, seksualiteit! Arjan en ik hebben geleerd te praten over alle gevoelens die het oproept en geloof me, die kunnen heftig zijn! We durven ze samen aan te kijken en dat werkt enorm helend, zo ervaren we. En dan ontstaat er als vanzelf ruimte voor verbazing en vreugde over het resultaat.
Het zou leuk zijn om die collega van toen nog eens te ontmoeten. Het heeft even geduurd, maar nu zou ik ronduit en zonder gêne kunnen antwoorden: “Naaktfotografie, ja hoor, ook dat heb ik met jouw vriendin gemeen!”
